توکنهای رمزنگاری، که اغلب به صورت سادهتر توکنها نامیده میشوند، واحدهای ارزشی هستند که توسط پروژههای بلاکچین ایجاد و منتشر میشوند. این توکنها میتوانند کاربردهای مختلفی داشته باشند، از جمله بهعنوان وسیلهای برای انتقال ارزش، دسترسی به برنامههای کاربردی خاص، یا بهعنوان ابزاری برای ثبت و نمایش مالکیت داراییهای دیجیتالی و فیزیکی.
توکنها اغلب بر روی بلاکچینهای موجود مانند اتریوم ساخته میشوند و میتوانند بر اساس استانداردهای مختلفی مانند ERC-20 یا ERC-721 توسعه یابند. استاندارد ERC-20 برای توکنهای قابل تعویض (فانگیبل) و استاندارد ERC-721 برای توکنهای غیرقابل تعویض (نانفانگیبل) استفاده میشود.
هدف اصلی توکنهای رمزنگاری بهطور کلی تسهیل مبادلات دیجیتالی است. این مبادلات میتوانند شامل خرید و فروش کالا و خدمات، نمایندگی از مالکیت داراییها، یا اعطای حق رأی در تصمیمگیریهای مربوط به پروژههای خاص باشند. برخی از توکنها ممکن است بهصورت خاص برای جمعآوری سرمایه توسط استارتآپها و دیگر پروژهها ایجاد شده باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است برای ایجاد انگیزه در اکوسیستمهای کاربری طراحی شده باشند.
اگرچه اصطلاحات "توکن" و "ارز رمزنگاری" (کریپتوکارنسی) اغلب بهطور مبادلهای استفاده میشوند، تفاوتهای مهمی بین این دو وجود دارد. ارز رمزنگاری یا رمزارز بهطور خاص به واحدهایی اشاره دارد که بهعنوان پول دیجیتال عمل میکنند و برای انجام تراکنشها و ذخیرهسازی ارزش طراحی شدهاند. از جمله مثالهای شناختهشده بیتکوین و اتریوم هستند که هر دو دارای بلاکچینهای مستقل و اختصاصی خود هستند.
در مقابل، توکنها معمولاً بر روی بلاکچینهای موجود و مستقر شده ایجاد میشوند. آنها میتوانند نمایندهی ویژگیها یا ارزشهای دیگری باشند که لزوماً پولی نیستند. بهعنوان مثال، یک توکن ممکن است نمایندهی سهم یک فرد در یک پروژه، حق استفاده از یک سرویس، یا حتی مالکیت یک دارایی واقعی مانند املاک و مستغلات باشد.
علاوه بر این، توکنها میتوانند بسیار تنوعپذیر باشند و با توجه به نیازهای پروژههای مختلف، ویژگیها و عملکردهای منحصربهفردی داشته باشند. برای مثال، توکنهای "Utility" برای دسترسی به عملکردها یا خدمات خاص درون یک پلتفرم طراحی شدهاند، در حالی که توکنهای "Security" ممکن است حقوق مالی مرتبط با سرمایهگذاریها را نمایندگی کنند.
یکی دیگر از تفاوتهای کلیدی در نحوه تأمین امنیت است. ارزهای رمزنگاری مانند بیتکوین از مکانیزم اجماع مانند "Proof of Work" (اثبات کار) یا "Proof of Stake" (اثبات سهم) استفاده میکنند تا امنیت شبکه و تایید معاملات را تضمین کنند. با این حال، توکنها معمولاً به امنیت بلاکچینی که بر روی آن ساخته شدهاند، تکیه میکنند و نیازی به مکانیزم اجماع مستقل ندارند.
توکنهای رمزنگاری، با تنوع و انعطافپذیری خود، به طیف وسیعی از کاربردها در دنیای دیجیتال امکان میپذیرند. از ایجاد انگیزه در اکوسیستمهای کاربری گرفته تا نمایندگی از داراییهای فیزیکی و دیجیتالی، توکنها قابلیتهایی فراتر از ارزهای رمزنگاری سنتی را ارائه میدهند. تفاوت بین توکن و ارز رمزنگاری در جزئیات فنی و عملکردی آنها نهفته است که هر یک را به ابزارهای منحصربهفردی برای دستیابی به اهداف مشخص تبدیل میکند. در نهایت، درک این تفاوتها برای هر کسی که قصد دارد در این حوزه فعالیت کند یا از فناوریهای مبتنی بر بلاکچین بهرهمند شود، اساسی است.